Η Δεύτερη Βιεννέζικη Σχολή το Προανάκρουσμα της Σύγχρονης Κλασικής Μουσικής
Η Δεύτερη Βιεννέζικη Σχολή το Προανάκρουσμα της Σύγχρονης Κλασικής Μουσικής
Η Δεύτερη Βιεννέζικη Σχολή Zweite Wiener Schule, αποτελούσε μια ομάδα συνθετών που περιελάμβανε τον Arnold Schoenberg και τους μαθητές του, ιδιαίτερα τους Alban Berg και Anton Webern, καθώς και στενούς συνεργάτες με έδρα τη Βιέννη στις αρχές του 20ού αιώνα. Η μουσική αυτού του γκρουπ αρχικά χαρακτηρίστηκε από τον ύστερο-ρομαντικό διευρυμένο τονισμό και αργότερα, έναν εντελώς χρωματικό εξπρεσιονισμό χωρίς σταθερό τονικό κέντρο, το οποίο συχνά αναφέρεται ως ατονικότητα. Στη συνέχεια, ο Schoenberg χρησιμοποίησε την τεχνική του σειραϊσμού δωδεκατονισμού.
Ο Adorno υποστήριξε ότι η μέθοδος των δώδεκα τόνων, όταν είχε φτάσει σε μια κατάσταση ωριμότητας, ήταν ένα «αληθινό μήνυμα σε ένα μπουκάλι», που κατευθυνόταν προς ένα άγνωστο και αβέβαιο μέλλον. Αν και αυτή η κοινή εξέλιξη συνέβη, δεν ακολούθησε ούτε ένα ενιαίο χρονοδιάγραμμα ούτε μια ενιαία πορεία. Ομοίως, αυτό δεν ήταν άμεση συνέπεια της παιδαγωγικής προσέγγισης του Schoenberg, η οποία, όπως αποδεικνύεται από τα δημοσιευμένα γραπτά του, ήταν γερά ριζωμένη στην παράδοση και τον συντηρητισμό. Οι σημειώσεις του Schoenberg υποδεικνύουν ότι η Δεύτερη Βιεννέζικη Σχολή δεν προήλθε από την εξέλιξη της μεθόδου του σειραϊσμού, αλλά μάλλον από την επιρροή του δημιουργικού του παραδείγματος.
Τα βασικά μέλη της τάσης αυτής, εκτός από τον Schoenberg, ήταν οι Alban Berg και Anton Webern
οι οποίοι ήταν μεταξύ των μαθητών της εναρκτήριας σύνθεσης του. Και οι δύο συνθέτες είχαν ήδη δημιουργήσει ένα σημαντικό έργο μουσικής σε ένα ύστερο ρομαντικό ιδίωμα, αλλά οπωσδήποτε ένιωθαν ότι κέρδισαν νέα κατεύθυνση και πειθαρχία από την διδασκαλία του Schoenberg.
Άλλα μέλη αυτής της γενιάς ήταν οι Ernst Krenek, Heinrich Jalowetz, Erwin Stein και Egon Wellesz, κ.α.π.
Επιπρόσθετα, οι Alkan, Ullmann και Winfried Zillig θεωρούνται ως μέρος της Δεύτερης Βιεννέζικης Σχολής
Ωστόσο, ο Alexander Zemlinsky, δεν περιλαμβάνεται τυπικά σε αυτή την ομάδα, παρά τη σχέση του με την μουσική τάση. Σε αντίθεση με τους άλλους συνθέτες που αναφέρθηκαν, ο Zemlinsky δεν ήταν ποτέ μαθητής του Schoenberg και ποτέ δεν απαρνήθηκε την παραδοσιακή αντίληψη της τονικότητας.
Αν και ο Berg όπως και ο Webern υιοθέτησαν και οι δύο τον απόλυτο χρωματισμό του Schoenberg και, αμφότεροι, με τους δικούς τους ξεχωριστούς τρόπους, υιοθέτησαν την τεχνική των δώδεκα τόνων λίγο μετά από αυτόν, είναι αξιοσημείωτο ότι δεν το έκαναν όλοι οι υπόλοιποι συνθέτες ή τουλάχιστον περίμεναν για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν ακολουθήσουν το παράδειγμά του.
Η Μουσική αυτή τάση, περιελάμβανε μια σειρά από ιδιαίτερα διακριτές μουσικές προσωπικότητες, με τα στυλ του Μπεργκ και του Βέμπερν να διαφέρουν σημαντικά από αυτά του Σένμπεργκ. Πράγματι, μόνο τα έργα του Webern τηρούν τον κανόνα που δηλώνει ο Schoenberg ότι πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο μία σειρά σε όλες τις κινήσεις μιας σύνθεσης.
Ενώ ο Γκέρχαρντ και ο Σκαλκώτας ασχολούνταν στενά με τη λαϊκή μουσική των αντίστοιχων χωρών τους, η εντύπωση της συνοχής ενισχύθηκε από τις λογοτεχνικές προσπάθειες ορισμένων από τα μέλη της. Ο Wellesz έγραψε την εναρκτήρια μονογραφία για τον Schoenberg, ο οποίος αποτέλεσε επίσης αντικείμενο πολλών Festschriften που συνέταξαν οι συνάδελφοί του και οι μαθητές του.
Ο Rufer και ο Spinner παρήγαγαν πραγματείες για την τεχνική της δωδεκάτονης σύνθεσης, ενώ η θεμελιώδης μελέτη του Leibowitz για τους Schoenberg, Berg και Webern, Schoenberg et son école, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της αντίληψης ενός σχολείου στη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εποχή. στη Γαλλία και όχι μόνο. Είναι αξιοσημείωτο ότι αρκετές από τις προαναφερθείσες προσωπικότητες (για παράδειγμα, Jalowetz και Rufer) είχαν επίσης επιρροή ως δάσκαλοι, ενώ άλλες (για παράδειγμα, Kolisch, Rankl, Stein, Steuermann και Zillig) είχαν επιρροή ως ερμηνευτές, στη διάδοση των ιδανικών, των ιδεών. και εγκεκριμένο ρεπερτόριο της ομάδας.
Μπορεί να υποστηριχθεί ότι η κορύφωση της μουσικής τάσης συνέβη σχεδόν αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο Internationale Ferienkurse für Neue Musik στο Ντάρμσταντ. Παρά την πρόσκληση, ο Schoenberg δεν μπόρεσε να παρευρεθεί λόγω ασθένειας.
Yiannis Panagiotakis
Head of Radio Programming