Nikos Skalkottas | Ο Πρωτοπόρος της Σύγχρονης Κλασικής Μουσικής
Το ερώτημα είναι αν ο Nikos Skalkottas (Νίκος Σκαλκώτας) (1904–1949) μπορεί να θεωρηθεί ως ένας από τους τελευταίους συνθέτες του 20ού αιώνα που παρέμεινε στην αφάνεια και συχνά παρεξηγημένος.
Μετά πάσης βεβαιότητας είναι πιθανό να συμβαίνει αυτό. Συνοπτικά, ο Σκαλκώτας μπορεί να περιγραφεί ως μαθητής του Schoenberg που επέστρεψε στην Αθήνα με ένα «αμφιλεγόμενο» στυλ μουσικής που δεν έγινε ευρέως αποδεκτό, έπαιξε ως βιολονίστας με πενιχρές απολαβές και πέθανε σε ηλικία 45 ετών. Αυτή είναι μια πολύ συνοπτική απεικόνιση και, όπωσδήποτε, αντιπροσωπεύει την κυρίαρχη εικόνα αυτού του συχνά περιθωριοποιημένου Έλληνα συνθέτη.
Ωστόσο, κατά τη δεκαετία του 1920, ο Σκαλκώτας ήταν ένας πολλά υποσχόμενος νέος συνθέτης στο Βερολίνο, σπούδασε κοντά στον Schoenberg από το 1927 έως το 1932. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1933, ο Σκαλκώτας, τον οποίο απαξίωναν οι Έλληνες καθώς συχνά αντιμετώπιζε ένα είδος εχθρότητας και, σκληρής κριτικής. Παρέμεινε για τους πολλούς, μια ανώνυμη και σκοτεινή φιγούρα.
Ήταν ένας νέος, «αιρετικός» συνθέτης που είχε καθιερώσει τη δική του μουσική γλώσσα σε μια εποχή που η σύγχρονη κλασική μουσική στην Ελλάδα βρισκόταν ακόμη στη διαδικασία δημιουργίας της δικής της ταυτότητας, αλλά οπωσδήποτε αντανακλούσε σε μεγάλο βαθμό τα συντηρητικά και βαθιά εθνικιστικά ιδεώδη που επικρατούσαν εκείνη την περίοδο.
Αν και ο Σκαλκώτας υιοθέτησε και ανέπτυξε με φαντασία παραδοσιακά Ελληνικά λαϊκά στοιχεία στη μουσική του, δεν ευθυγραμμίστηκε με την επικρατούσα φολκλοριστική μουσική αισθητική των Ελλήνων της περιόδου εκείνης.
Αντίθετα, το συνθετικό του ύφος και η αρμονική του γλώσσα χαρακτηρίζονται από μια σύνθεση αντιθετικών στιλιστικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της τονικότητας και του δωδεκαφωνισμού.
Σε όλη τη συνθετική του καριέρα, συχνά συνέθετε έργα ατονικά και τονικά ταυτόχρονα ή εναλλάξ, και περιστασιακά χρησιμοποιούσε διαφορετικά αρμονικά ιδιώματα στο ίδιο κομμάτι. Ο Σκαλκώτας, συχνά παρεξηγημένος, συνέθεσε τα δωδεκαφωνικά του έργα σε πλήρη απομόνωση μέχρι το θάνατό του, εκλεπτύνοντας την ιδιότυπη μουσική του γλώσσα και διατηρώντας τα υψηλά ιδανικά του.
Τα τελευταία χρόνια η φήμη του έχει επαναξιολογηθεί, με αποτέλεσμα πλέον να θεωρείται κορυφαία μορφή της πρώιμης Ελληνικής σύγχρονης κλασικής μουσικής.
